Trên địa bàn thành phố Bắc Giang hiện nay có khoảng trên dưới 10 cơ sở kinh doanh những thương hiệu trà sữa đã có tên tuổi và uy tín, nhưng con số này chưa bằng một phần nhỏ so với những cửa hàng hay các điểm kinh doanh trà sữa, nước giải khát vỉa hè, tự phát. Con số này phải lên đến hàng trăm cơ sở. So với các hãng trà sữa đã có tên tuổi, giá thành của những cốc trà sữa này đôi khi rẻ chưa bằng một nửa lại có đủ các loại mùi vị hấp dẫn thực khách nên đây được coi là loại thức uống “tủ” của rất đông các loại đối tượng, trong đó nguồn khách hàng chính phải kể đến nhóm đối tượng là trẻ em, học sinh, sinh viên và cả những cô nàng là dân văn phòng.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, ngoài một số cửa hàng kinh doanh có uy tín, nhập các loại nguyên liệu rõ ràng về nguồn gốc, xuất xứ cũng như đảm bảo về mặt chất lượng, đại đa số các quán trà sữa nhỏ lẻ, tự phát trên địa bàn hiện nay sử dụng nguyên liệu có xuất xứ từ Trung Quốc. Những loại bột trà, bột sữa được đóng trong túi lớn không nhãn mác, không thông tin về nhà sản xuất hay hạn sử dụng. Tại một số địa chỉ bán buôn nguyên liệu, loại siro rẻ nhất có giá khoảng trên dưới 70.000/can 2 lít, cũng có loại đựng trong chai nhựa 600 ml có giá đắt hơn một chút, còn loại đựng trong chai sành 750 ml, có giá tới hơn 200.000 đồng. Song loại này tiêu thụ kém hẳn so với loại đựng trong chai nhựa. Lý do là vì hàng thật luôn có giá đắt hơn mà dung tích lại nhỏ hơn so với hàng kém chất lượng. Tuy không phải tất cả, nhưng thực tế là hiện nay, nhiều quán trà sữa, thạch vì lợi ích kinh tế mà thường xuyên sử dụng những nguyên liệu siro giá rẻ, không đảm bảo về chất lượng. Đáng lo ngại là những loại siro cực rẻ, mang đủ hương vị trái cây, màu sắc và hương vị hầu hết được tạo thành từ hóa chất, không phải mùi thơm tự nhiên của trái cây. Mỗi can siro 2 lít giá rẻ kể trên có thể pha được cả trăm cốc nước hoặc túi nước hoa quả để bán ra thị trường với mức giá từ 10 - 20 nghìn đồng. 

Người bán đã vậy, nhưng người mua đại đa số cũng chỉ quan tâm đến tác dụng giải khát nhất thời và yếu tố giá thành rẻ mà ít ai đặt dấu hỏi về chất lượng. Theo ý kiến của các chuyên gia, bác sĩ, khi uống phải loại trà sữa kém chất lượng, có thể bị đau bụng, tiêu chảy. Còn nếu uống thường xuyên loại trà sữa sử dụng các nguyên liệu này, cơ thể sẽ tích tụ chất độc hại và phát bệnh. Điển hình như tăng nguy cơ vô sinh do thành phần chủ yếu của trà sữa được sản xuất hàng loạt là dầu thực vật hyđrô hóa, một loại axit béo dạng trans. Loại axit này có thể làm giảm lượng hooc-môn nam giới, hạn chế sức sống của tinh trùng. Ngoài ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản, loại axit béo này còn tăng nguy cơ gây ra các bệnh ung thư, tim mạch. Thêm một nguy cơ nữa là tinh trà có thể gây tổn thương gan thận.

Một số cửa hàng sử dụng loại trà tinh chế tổng hợp cùng với bột màu. Khi uống loại trà này, tuy mùi vị không khác gì so với trà tự nhiên, nhưng lại là thành phần chất tổng hợp hóa học. Nếu dung nạp quá nhiều chất này vào cơ thể trong thời gian dài sẽ gây tổn thương gan thận. Đặc biệt, phần màu tổng hợp hóa học để tạo nên màu sắc hấp dẫn và hương vị cho các loại siro đó nếu sử dụng vượt mức quá nhiều lần có thể gây ngộ độc và nặng nhất là ung thư. 

Ngoài món trà sữa khoái khẩu, có thể thấy trong dịp hè này, rất nhiều các loại nước giải khát được người tiêu dùng ưa chuộng như: nước mía, trà đá, các loại sinh tố hoa quả, hoa quả dầm, thạch đen… Với thời tiết nóng bức, nhu cầu giải nhiệt cao thì nhiều loại trong số này còn được coi là thứ “thay cơm” cho nhiều người. Không ai nói những loại giải khát trên là hoàn toàn không tốt nhưng với những điều đã phân tích ở trên, trước khi mua và sử dụng các sản phẩm, thiết nghĩ người tiêu dùng nên cân nhắc kỹ nên sử dụng những sản phẩm nào và tần suất sử dụng ra sao để vừa đảm bảo yếu tố giải khát lại vừa đảm bảo sức khỏe lâu dài cho bản thân./.

Dương Hồng